GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| MİMYL521 | EVRENSEL TASARIM (HERKES İÇİN TASARIM) | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Ders; engellilere yönelik farkındalık oluşturarak, Anayasal bir hak olarak sahip olduğu eğitim, seyahat, çalışma vb. haklar ile engelli bireylerin diğer vatandaşların zorlanmadan gerçekleştirdikleri faaliyetleri gerçekleştirmelerine yönelik kentsel ve mekânsal düzenlemeleri araştırmayı amaçlamaktadır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Çiğdem Belgin Dikmen
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Farklı kullanıcı profilleri ve/veya handikaplı kullanıcılar için tasarım becerisine sahip olur |
| 2 | Engelli, yaşlı, çocuk, kadın ve göçmen gibi handikap gruplarına yönelik makro ölçekte kentsel, mikro ölçekte yapı tasarımını revize edebilme becerisi kazanır |
| 3 | Evrensel tasarıma yönelik ulusal ve uluslararası literatüre hâkim olur |
| 4 | Tasarım sürecinde kullanıcı çeşitliliğine yönelik farkındalık kazanaır ve farklı kullanıcıların gereksinimlerine uygun tasarım yapar. |
| 5 | Çocuk, engelli, kadın ve yaşlı gibi farklı kullanıcılara yönelik yasa, yönetmelik ve standartları bilir ve uygular. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
-
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
-
Dersin İçeriği
Dünya üzerinde handikaplı olarak görülen kadın, çocuk, yaşlı ve engelli bireylerin, hatta fiziksel yapısı nedeniyle özel tasarımlar gerektirecek gruplara yönelik mimari tasarım kılavuzu oluşturmaya yönelik ortaya çıkan evrensel tasarım (Herkes İçin Tasarım) kavramı Türkiye için de önemli bir konudur. Türkiye’de toplumun %10-12 oranında engelli olarak tanımlanabilecek özellikte olduğu bilinmektedir. 1990’lı yıllarda Özürlüler İdaresi Başkanlığı bünyesinde başlatılan çalışmalar günümüzde Türkiye’nin de imzaladığı Avrupa Kentsel Şartı kapsamında kentsel açık alanlar ile yapıların engellilere uygun tasarlanmasını gerektirmektedir. Ders kapsamında kamusal ve kentsel mekânlar ile özel, yarı kamusal alanlarda yer alan yapılarda engellilere yönelik düzenlemeler Dünyadan ve Türkiye’den örnekler, standartlar ve yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilecektir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Evrensel Tasarım (Herkes İçin Tasarım) kavramının tanımlanması | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 2 | Evrensel Tasarım (Herkes İçin Tasarım) kavramının tanımlanması | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 3 | Mimarlık eğitiminde Evrensel Tasarım (Herkes İçin Tasarım) çalışmalarının incelenmesi | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 4 | Mimarlık eğitiminde Evrensel Tasarım (Herkes İçin Tasarım) çalışmalarının incelenmesi | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 5 | Handikaplı gruplar, Engelli, Özürlü, Sakat tanımları ve engelli grupların özellikleri | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 6 | Handikaplı gruplar, Engelli, Özürlü, Sakat tanımları ve engelli grupların özellikleri | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 7 | Avrupa Kentsel Şartı ve Kentsel Alanlarda Düzenlemeler | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 8 | Avrupa Kentsel Şartı ve Kentsel Alanlarda Düzenlemeler | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 9 | Yaşlı, çocuk, engelli, göçmen dostu kentler | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 10 | Avrupa Kentsel Şartı Kentsel Mekânlara Ulaşım-Erişebilirlik | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 11 | Avrupa Kentsel Şartı Yapılara Ulaşım-Erişebilirlik | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 12 | Standartların belirlenmesi, evrensel tasarım kapsamında bir tasarım probleminin çözümü | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 13 | Standartların belirlenmesi, evrensel tasarım kapsamında bir tasarım probleminin çözümü | Sözlü sunum ve tartışma | - |
| 14 | Evrensel tasarım kapsamında kentsel ölçekte ve yapı ölçeğinde bir tasarım probleminin çözümü | Sözlü sunum ve tartışma | - |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Ergenoğlu, E. S., (2013), Mimarlıkta Kapsayıcılık: Herkes İçin Tasarım, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları Tutal, O., (2018), Herkes İçin Tasarım, Geçmişten Geleceğe Dikmen, Ç.B., Özçetin, Z. (2016), Herkes için Tasarım Kapsamında bir Avrupa Birliği Gençlik Projesi Deneyimi: Engelsiz Yozgat Belir, Ö. (2017), Mimari Erişebilirlik Kılavuzu, Özürlüler Vakfı Demirbilek, O. & Demirkan, H., (2004), Universal Product Design İnvolving Elderly Users: A Participatory Design Model, Elsevier Afacan, Y., Demirkan, H., (2011), An Ontology-Based Universal Design Knowledge Support System, Elsevier Goldsmith, S. (2007), Universal Design, Taylor & Francis Güngör, C., (2013), an Evaluation of Gazı University Faculty of Architecture Buildings with Regard to Turkish Standards Related with Accesibility for People with Disabilities, GUJS, 1/1 (1-14)
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 50 |
| Makale Yazma | 1 | 50 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
-
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 30 | 30 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 50 | 50 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 124 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 3 | 3 | 5 | 5 | 4 | 4 | |||
| ÖÇ 2 | 5 | 4 | 4 | 3 | 5 | 5 | 4 | 4 | ||
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 5 | 3 | 5 | 5 | 3 | 4 | ||
| ÖÇ 4 | ||||||||||
| ÖÇ 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek