GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| TDVEYL554 | ÂŞIK EDEBİYATI I | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Âşık edebiyatı ve âşıklık geleneği hakkında bilgi edinerek âşık edebiyatı metinlerini incelemek.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Tuğçe ERDAL
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Âşık kavramını açıklar. |
| 2 | Âşıklık geleneğinin yüzyıllara göre nasıl bir değişim gösterdiğini karşılaştırabilir. |
| 3 | Âşıkların yetiştiği ortamları ve yetişme tarzlarını değerlendirir. |
| 4 | Âşıkların şiirlerini icra ettiği ortam ve özelliklerini sıralar. |
| 5 | Âşık edebiyatının önemli isimlerinin hayatı-sanatı-şiirleri sınıflandırır. |
| 6 | Âşıkların başından geçen halk hikâyelerini anlatır. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yoktur
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yoktur
Dersin İçeriği
Ozan, âşık, saz şairi, âşık tarzı şiir geleneği gibi kavramların birbirlerine benzeyen ve birbirinden ayrılan yönleri, âşık tarzı şiir geleneğinin oluşum şartlarının ve tezahürlerinin örnek metinlerle uygulamalı incelemeleri, dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Âşık kavramı ve âşık tarzı şiirin özellikleri | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 2 | Türk edebiyatı içinde âşık edebiyatının yeri | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 3 | Türk saz şiirinin mahiyeti ve tarihi gelişimi | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 4 | Âşıklık geleneği ve âşık edebiyatı çalışmaları | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 5 | Âşıkların bulundukları sosyal çevreye göre yetişmeleri | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 6 | Türk saz şiirinde 'tür' ve 'şekil' meseleleri; dil ve üslûp özellikleri. | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 7 | Âşık edebiyatında rüya motifi | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 8 | Canlı gösterim, gelenek/icra töresi, anlatıcı/temsilci/icracı, müzik, dinleyici çevresi ve 'metin' kavramları | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 9 | Âşık fasılları, Muamma, Askı | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 10 | Karşılaşma, Mahlas Alma, Âşık Kolları | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 11 | XV.-XVI. ve XVII. Yüzyıl Âşık tarzı kültür geleneği: Temsilciler ve mevcut edebî ürünlerin değerlendirilmesi | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 12 | XVIII.-XIX.-XX. Yüzyıl Âşık tarzı kültür geleneği: Temsilciler ve mevcut edebî ürünlerin değerlendirilmesi | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 13 | Âşık Edebiyatı Metin Tahlilleri | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
| 14 | Âşık edebiyatında değişim ve dönüşüme bağlı özellikler | Anlatım, soru-cevap | Yoktur |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Abdülkadir İnan, Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, 4. bs., Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1995. Ahmet Yaşar Ocak, Bektaşi Menkıbelerinde İslam Öncesi İnançMotifleri, İstanbul, Enderun Kitabevi, 1983. Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi, C: I, s. 206-207. Mahmut R. Gazimihâl, Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız, Ankara, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, 1975. M. Fuat Köprülü, Edebiyat Araştırmaları, C.I, 3. bs.,İstanbul, Ötüken Yayınları, 1989 s. 102-109. Mehmet Eröz, Eski Türk Dini (Gök Tanrı İnancı)ve Alevilik Bektaşilik, 3. bs., İstanbul, Türk Dünyası araştırmaları Vakfı, 1992. M. Fuat Köprülü, “Türk Edebiyatı’nda Âşık Tarzı’nın Menşe’ ve Tekâmülü Hakkında Bir Tercüme” Edebiyat Araştırmaları, C.I, 3. bs., İstanbul, Ötüken Yayınları, 1989, s.195-238. M. Fuat Köprülü, Edebiyat Araştırmaları, C.I, 3. bs., İstanbul, Ötüken Yayınları, 1989, s. 57-58. M. Fuat Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, 5. bs., Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1984, s. 353. Muharrem Ergin, Dede Korkut Kitabı I Giriş-Metin-Faksimile, 3. bs.,Ankara, TDK Yayınları, 1994, s. 55-56. Orhan Şaik Gökyay, Dedem Korkut Kitabı, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi, s. 13. Rıza Tevfik "Folk-Lore" Peyam Gazetesi Edebî İlâvesi. Sayı 20, 20Şubat 1329. Pertev Naili Boratav, Folklor ve Edebiyat 1982 I, 2. bs., İstanbul, Adam Yayıncılık, 1982, s. 25-35. Saadettin Nüzhet Ergun, Halk Şâirleri I, İstanbul 1926. Şükrü Elçin, "Halk Edebiyatı", Halk Edebiyatı Araştırmaları, Ankara 1977. s. 1-16. Umay Günay, Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, 2. bs., Ankara, Akçağ Yayınlar, 1993, s. 1-17. Umay Günay, “Âşıklık Geleneğinin Tarihî Gelişimi ve Türkiye’de Yaşayan Durumu” Türk Dünyası I. Âşıklar Şöleni, Ankara, 16- 17 Haziran 2000. Ziya Gökalp, "Tarih ve Kavmiyyat" Küçük Mecmua, Sayı ;17, 25 Eylül 1338; Halk Klâsikleri I., Diyarbakır 1922, s. 16. Günay, Umay, Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, 2. bs., Ankara, Akçağ Yayınlar, 1993. BAYRI, M. Halit (1957), Halk Şiiri-XX. Yüzyıl, İstanbul: Varlık Yay. ÇOBANOĞLU, Özkul (2000), Barış Manço", Milli Folklor, sayı: 13, Bahar, s. 2-3. KAYA, Doğan (2001), "Âşıklık Geleneğinin Geleceğiyle İlgili Düşünceler ve Yapılması Gerekenler", Milli Folklor, sayı: 52, Kış, s. 87-92. KÖPRÜLÜ, Fuad (1962), Türk Sazşairleri, Ankara: Milli Kültür Yay. OĞUZ, Öcal (1999 ), "Dr. Barış Manço", Milli Folklor, sayı: 42, Yaz, s. 97. OĞUZ, Öcal (2003), "Batı Oğuz Sahası (Ana-dolu-Azeri) Âşık Edebiyatı", Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, s. 507-619, Ankara. ÖZDEMİR, Nebi (2002), Türk Anlatım ve Gösterim Geleneği İçinde Özay Gönlüm'ün Yeri, Milli Folklor, sayı: 53, Bahar, s. 39-55. ÖZTELLİ, Cahit (1953), Dertli-Seyrani/Hayatı Sanatı Şiirleri, İstanbul: Varlık Yay. ÖZTELLİ, Cahit (1954), "Dertli Divanı", Türk Dili, sayı: 39, 1 Aralık, s. 186-190. SAKAOĞLU, Saim (1986), "Ozan, Âşık, Saz Şairi ve Halk Şairi Kavramları Üzerine", III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, I. Cilt, Genel Konular, s. 247-251, Ankara. SOLMAZ, Mine (1997), "Hacettepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Türk Halk Bilimi Anabilim Dalında Hazırlanan Tezler Bibliyografyası-II", Milli Folklor, sayı: 36, Kış, s. 93-96. TÜRKMEN, Fikret (1974), Âşık Garip Hikâyesi Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma, Ankara: Atatürk Üniversitesi Yay. VAROL, Kemal (2003), "Omzundaki Enstrümanı Değiştiren Ozan: Haluk Levent", Milli Folklor, sayı: 59, Güz, s. 53-56. YANGIN, Birgül (2002), Çağdaş Türk Ozanı Barış Manço, Ankara: Akçağ Yay. YENİDÜNYA, Mehmet Oğuz (2003), "Barış Manço'suz Bir Türkiye", Çizgi, sayı: 8, Mart-Nisan, s. 22. YILDIRIM, Dursun (1999), "Dede Korkut'tan Ozan Barış'a Dönüşüm", Türk Dili, sayı: 565-570, Haziran, s. 505-530. ÇOBANOĞLU, Özkul (2000), "Barış Manço Araştırmalarının Önemi ve Yöntemi Üzerine Tespitler", Milli Folklor, sayı: 46, Yaz, s. 40-46. EKER, Gülin Ö. (2007), "Gelenekten Geleceğe Halk Edebiyatı", Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, (Editör: M. Öcal OĞUZ), s. 325-379, Ankara: Grafiker Yay. Ferhad İle Şirin Hikâyesi, El yazması, İstinsah tarihi: 1261, (Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege Kitaplığı, No: ASL- 22618) Ferhad İle Şirin Hikâyesi, Taşbaskı, (Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege Kitaplığı, No: 22618).
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 40 |
| Derse Katılım | 1 | 10 |
| Makale Yazma | 1 | 15 |
| Makale Kritik Etme | 1 | 15 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 |
| Okuma | 1 | 10 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 60 |
| Rapor Hazırlama | 1 | 10 |
| Seminer | 1 | 10 |
| Makale Yazma | 1 | 10 |
| Final Sınavı için Bireysel Çalışma | 1 | 10 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yoktur
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Rapor Sunma | 1 | 3 | 3 |
| Makale Yazma | 1 | 8 | 8 |
| Makale Kritik Etme | 1 | 8 | 8 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Okuma | 14 | 3 | 42 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 134 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 2 | 1 | 2 | 5 | 5 | 4 | 1 | 4 | 4 | 1 | 1 | 3 | 1 | 5 |
| ÖÇ 2 | 5 | 2 | 1 | 5 | 5 | 2 | 3 | 4 | 1 | 2 | 1 | 1 | 3 | 1 | 5 |
| ÖÇ 3 | 4 | 3 | 3 | 5 | 5 | 4 | 3 | 4 | 1 | 1 | 1 | 1 | 5 | 5 | 3 |
| ÖÇ 4 | 4 | 3 | 3 | 5 | 5 | 3 | 4 | 5 | 2 | 2 | 1 | 1 | 4 | 3 | 5 |
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 | 5 | 1 | 5 | 5 | 3 | 3 | 4 | 5 | 5 |
| ÖÇ 6 | 5 | 2 | 1 | 1 | 5 | 5 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 2 | 3 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek