GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| HVS001 | HİJYEN VE SANİTASYON | Ders | 1 | 1 | 3,00 |
Dersin Seviyesi
Önlisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu derste gıda hijyeninin temel prensipleri, gıdaların mikrobiyel ekolojisi, hayvansal gıdalardan kaynaklanan sağlık riskleri, gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezi, immun reaksiyonlar ve enfeksiyon ve intoksikasyonlar hakkında bilgi verilir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Dr. Burçin YILMAZ
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Gıdaların mikrobiyel ekolojisi, hayvansal gıdalardan kaynaklanan sağlık risklerini açıklar. |
| 2 | Gıda işletmelerinde hijyen, sanitasyon ve HACCP kurallarını uygular. |
| 3 | Gıdaların dayanıklılığını etkileyen teknolojik uygulamalar hakkında bilgi sahibi olur. |
| 4 | Gıda kontaminasyonları ile gıda maddelerindeki sağlığa zararlı etken ve maddeler hakkında bilgi sahibi olur. |
| 5 | Gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezini bilir ve halk sağlığını korumaya yönelik halkı bilgilendirir. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Bu ders, gıda hijyeni prensipleri, konak savunma mekanizmaları, olası gıda kontaminasyonları, risk faktörleri ve koruma/kontrol yaklaşımları gibi konuları kapsar
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Gıda hijyeninin temel prensipleri. | • Anlatım: Gıda hijyeninin temel prensipleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Gıda hijyeninin önemi ve temel ilkeleri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Gıda hijyenine ilişkin grafikler ve görseller kullanılacak. • Tartışma: Gıda hijyeninin işletmelerde nasıl uygulandığı ve sonuçları tartışılacak. | Öğrencilerden, gıda hijyeninin temel ilkelerini açıklayan kısa bir metin okumaları istenecek. |
| 2 | Gıdaların mikrobiyel ekolojisi. | • Anlatım: Gıdalarda bulunan mikroorganizmalar ve mikrobiyel ekoloji teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Gıdalarda bulunan mikroorganizmaların özellikleri ve rolleri üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Gıdaların mikrobiyel ekolojisi üzerine grafikler ve şemalar kullanılacak. • Tartışma: Farklı gıdalarda bulunan mikroorganizmaların ekosistem içindeki rolleri tartışılacak. | Öğrencilerden, gıdalarda bulunan mikroorganizmaların ekolojisi hakkında bir okuma yapmaları istenecek. |
| 3 | Hayvansal gıdalardan kaynaklı sağlık riskleri. | • Anlatım: Hayvansal gıdalardan kaynaklanan sağlık riskleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Hayvansal gıdalarla bulaşan patojenler ve bu patojenlerin riskleri tartışılacak. • Görsel Materyaller: Hayvansal gıdalarda yaygın patojenleri gösteren şemalar sunulacak. • Tartışma: Farklı hayvansal gıda ürünlerinde karşılaşılan sağlık riskleri tartışılacak. | Öğrencilerden, hayvansal gıdalardan kaynaklanan sağlık riskleri hakkında kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 4 | Gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezi. | • Anlatım: Gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezi, patojenlerin bulaşma yolları teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Gıda kaynaklı enfeksiyonların bulaşma yolları ve hastalık belirtileri üzerine sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Gıda kaynaklı enfeksiyonların bulaşma süreçlerini gösteren grafikler sunulacak. • Tartışma: Farklı gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezi ve bulaşma yolları tartışılacak. | Öğrencilerden, gıda kaynaklı enfeksiyonların patogenezi hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 5 | Konak savunma mekanizmaları. | • Anlatım: Konak savunma mekanizmalarının gıda patojenlerine karşı nasıl işlediği teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Konak savunma mekanizmalarının gıda kaynaklı enfeksiyonlara karşı etkisi üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Konak savunma sistemlerinin işleyişini gösteren grafikler ve diyagramlar kullanılacak. • Tartışma: Farklı savunma mekanizmalarının gıda patojenlerine karşı etkinliği tartışılacak. Quiz | Öğrencilerden, konak savunma mekanizmaları hakkında bir metin okumaları istenecek. |
| 6 | Gıda enfeksiyonları ve intoksikasyonları | • Anlatım: Gıda enfeksiyonları ve gıda kaynaklı intoksikasyonlar teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Gıda enfeksiyonları ile intoksikasyonların farkları ve belirtileri üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Gıda enfeksiyonlarının ve intoksikasyonların oluşum süreçlerini gösteren şemalar sunulacak. • Tartışma: Farklı gıda patojenlerinin enfeksiyon ve intoksikasyonlara neden olma yolları tartışılacak. | Öğrencilerden, gıda enfeksiyonları ve intoksikasyonları hakkında kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 7 | Salmonella spp., Shigella spp., Listeria monocytogenes, Clostridium botulinum, Clostridium perfringens. | • Anlatım: Salmonella spp., Shigella spp., Listeria monocytogenes, Clostridium botulinum, Clostridium perfringens gibi önemli gıda patojenleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Bu patojenlerin bulaşma yolları, belirtileri ve kontrol yöntemleri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Bu patojenlerin bulaşma süreçleri ve insan sağlığına etkilerini gösteren grafikler sunulacak. • Tartışma: Farklı gıdalarda bu patojenlerin kontrol edilme yolları tartışılacak. | Öğrencilerden, bu patojenler hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 8 | Campylobacter jejuni, Yersinia enterocolitica, E. coli | • Anlatım: Campylobacter jejuni, Yersinia enterocolitica ve E. coli gibi gıda patojenleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Bu mikroorganizmaların bulaşma yolları ve enfeksiyon belirtileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Bu mikroorganizmaların insan sağlığı üzerindeki etkilerini gösteren şemalar sunulacak. • Tartışma: Farklı gıdalarda Campylobacter jejuni, Yersinia enterocolitica ve E. coli'nin kontrol edilme yolları tartışılacak. | Öğrencilerden, Campylobacter jejuni, Yersinia enterocolitica ve E. coli hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 9 | Aeromonas hydrophila, Plesiomonas, Shigelloides, Brusella spp. | • Anlatım: Aeromonas hydrophila, Plesiomonas shigelloides, Brusella spp. gibi patojenlerin tanımı ve gıdalardaki etkileri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Bu mikroorganizmaların bulaşma yolları, semptomları ve kontrol yöntemleri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Aeromonas hydrophila, Plesiomonas shigelloides ve Brusella spp.'nin insan sağlığına etkilerini gösteren grafikler sunulacak. • Tartışma: Bu patojenlerin gıdalarda neden olduğu tehlikelerin nasıl önlenebileceği tartışılacak. | Öğrencilerden Aeromonas hydrophila, Plesiomonas shigelloides ve Brusella spp. hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 10 | Bacillus cereus, Vibrionaceae, Staphylococcus aureus | • Anlatım: Bacillus cereus, Vibrionaceae ve Staphylococcus aureus gibi yaygın gıda patojenlerinin özellikleri ve gıdalardaki etkileri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Bu patojenlerin bulaşma yolları ve kontrol yöntemleri üzerine sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Bu mikroorganizmaların sağlık üzerindeki etkilerini gösteren grafikler kullanılacak. • Tartışma: Bacillus cereus, Vibrionaceae ve Staphylococcus aureus'un gıda güvenliği üzerindeki etkileri tartışılacak. | Öğrencilerden Bacillus cereus, Vibrionaceae ve Staphylococcus aureus hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 11 | Mikotoksinler | • Anlatım: Mikotoksinler, oluşum süreçleri ve gıdalardaki tehlikeleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Mikotoksinlerin sağlık üzerindeki etkileri ve kontrol yöntemleri üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Mikotoksinlerin gıdalarda nasıl oluştuğunu ve insan sağlığına zararlarını gösteren şemalar kullanılacak. • Tartışma: Mikotoksinlerin gıdalardan nasıl uzaklaştırılabileceği ve önlenebileceği tartışılacak. | Öğrencilerden, mikotoksinlerin oluşum süreçleri ve zararları hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 12 | Viral ve paraziter gıda enfeksiyonları | • Anlatım: Viral ve paraziter gıda enfeksiyonlarının tanımı, bulaşma yolları ve kontrol yöntemleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Farklı viral ve paraziter enfeksiyonların belirtileri ve korunma yöntemleri üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Viral ve paraziter enfeksiyonların bulaşma süreçlerini gösteren şemalar kullanılacak. • Tartışma: Farklı viral ve paraziter patojenlerin gıda kaynaklı enfeksiyonlardaki rolleri tartışılacak. | Öğrencilerden viral ve paraziter enfeksiyonlar hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 13 | Gıda muhafazası, gıdalarda önem teşkil eden kalıntılar ve kontaminantlar. | • Anlatım: Gıda muhafaza yöntemleri, gıdalardaki kalıntılar ve kontaminantların sağlık üzerindeki etkileri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Gıdalarda bulunan kalıntıların ve kontaminantların riskleri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Gıda muhafaza tekniklerini ve gıdalardaki kalıntıları gösteren grafikler sunulacak. • Tartışma: Gıdalarda kalıntıların ve kontaminantların nasıl kontrol edilebileceği tartışılacak. | Öğrencilerden, gıdalardaki kalıntılar ve kontaminantlar hakkında kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 14 | Temizlik, dezenfeksiyon ve personel hijyeni. | • Anlatım: Temizlik, dezenfeksiyon yöntemleri ve personel hijyeni teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Personel hijyeni ve temizlik-dezenfeksiyon uygulamalarının gıda güvenliği üzerindeki etkileri üzerine sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerini ve personel hijyeni uygulamalarını gösteren şemalar sunulacak. • Tartışma: Farklı işletmelerde temizlik ve hijyen uygulamalarının nasıl yapılması gerektiği tartışılacak. | Öğrencilerden temizlik, dezenfeksiyon ve personel hijyeni hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Erol, İ. (2007). Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi, Ankara.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 80 |
| Quiz | 1 | 20 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Quiz | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Bireysel Çalışma | 4 | 8 | 32 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 65 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | |
| ÖÇ 1 | 5 | |||||||||||||||
| ÖÇ 2 | 4 | |||||||||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | |||||||||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | |||||||||||||||
| ÖÇ 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek