GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| GDT111 | GIDALARDA TEMEL İŞLEMLER | Ders | 1 | 1 | 4,00 |
Dersin Seviyesi
Önlisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Gıda endüstrisinde uygulanan temel işlemlerin öğretilmesi.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Nurcan DOĞAN.
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Gıda işlemede kullanılan fiziksel ve kimyasal prensipleri açıklar. |
| 2 | Gıda hammaddelerine uygulanan önişlemleri kullanır. |
| 3 | Gıdaların bozulma nedenlerini tartışır. |
| 4 | Gıdaları muhafaza tekniklerinin prensiplerini açıklar. |
| 5 | Gıda üretiminde uygun olan yöntemi belirler. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Haftalık planda sunulmuştur
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Gıda işlemenin tarihçesi, gıda işlemede hammaddelerin önemi, hammaddenin hasadı, taşınması ve dikkat edilecek hususlar. | • Anlatım: Gıda işlemenin tarihçesi, hammadde yönetimi ve taşıma süreçlerinin teorik açıklaması yapılacak. • Soru-Cevap: Gıda işlemede hammaddenin taşınmasında dikkat edilmesi gerekenler üzerine sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Hammaddenin hasat ve taşıma süreçleri grafiklerle desteklenecek. • Tartışma: Gıda işlemede hammaddelerin önemi ve hasat sonrası işlemlerin etkisi tartışılacak. | Öğrencilerden gıda işlemenin tarihçesi ve hammaddelerin önemi üzerine kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 2 | Hammaddenin sınıflandırılması, kontaminasyon kaynakları, kuru ve yaş temizlemenin önemi. | • Anlatım: Hammaddenin sınıflandırılması ve kontaminasyon kaynakları teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Kuru ve yaş temizlemenin önemi hakkında öğrencilere sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Kuru ve yaş temizlik yöntemlerinin grafiklerle açıklanması. • Tartışma: Farklı temizleme tekniklerinin gıda kalitesine etkisi üzerine tartışma yapılacak. | Öğrencilerden hammaddenin sınıflandırılması ve kontaminasyon kaynakları hakkında kısa bir metin okumaları istenecek. |
| 3 | Hammaddenin temizlenmesi, ayrılması, soyulması ve bu işlemlerde kullanılan makineler. | • Anlatım: Hammaddenin temizlenmesi, ayrılması ve soyulması süreçleri ile kullanılan makineler teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Temizleme ve soyma makinelerinin işleyişi hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Temizleme, ayrılma ve soyma makinelerinin şematik gösterimi yapılacak. • Grup Çalışması: Öğrenciler, farklı hammaddeler için uygun temizleme ve soyma makineleri üzerine çalışacaklar. | Öğrencilerden gıda işleme makineleri hakkında temel bir metin okumaları istenecek. |
| 4 | Filtrasyon ve Santrifüjleme | • Anlatım: Filtrasyon ve santrifüjleme yöntemleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Farklı filtrasyon ve santrifüjleme teknikleri hakkında sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Filtrasyon ve santrifüj makinelerinin şematik gösterimleri yapılacak. • Örnek Olay İncelemesi: Farklı gıda ürünleri için filtrasyon ve santrifüjleme örnekleri sunulacak. | Öğrencilerden filtrasyon ve santrifüjleme tekniklerini inceleyen bir okuma yapmaları istenecek. |
| 5 | Boyut Küçültme | • Anlatım: Boyut küçültme işlemleri (öğütme, kırma, parçalama) teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Boyut küçültme işlemlerinin gıda kalitesi üzerindeki etkileri tartışılacak. • Görsel Materyaller: Boyut küçültme makineleri (öğütücüler, kırıcılar) görsel olarak sunulacak. • Grup Çalışması: Öğrenciler, belirli gıdalar için uygun boyut küçültme yöntemlerini belirleyecek. | Öğrencilerden boyut küçültme makineleri ve teknikleri hakkında okuma yapmaları istenecek. |
| 6 | Karıştırma | • Anlatım: Karıştırma işlemi ve farklı karıştırıcı türleri teorik olarak açıklanacak. • Soru-Cevap: Karıştırmanın homojenliği ve ürün kalitesi üzerindeki etkileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Farklı karıştırıcı türleri ve karıştırma yöntemleri görsel olarak sunulacak. • Grup Çalışması: Öğrenciler, belirli bir gıda ürünü için en uygun karıştırma yöntemini tartışacak. | Öğrencilerden karıştırma işlemleri ve karıştırıcılar hakkında kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 7 | Damıtma | • Anlatım: Damıtma işlemi ve kullanılan ekipmanlar teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Damıtmanın gıdalardaki saflık ve kalite üzerindeki etkileri tartışılacak. • Görsel Materyaller: Damıtma kolonları ve damıtma işleminin aşamaları görsel olarak gösterilecek. • Tartışma: Damıtma sürecinin farklı gıda ürünlerindeki rolü tartışılacak. | Öğrencilerden damıtma işlemleri ve ekipmanları hakkında okuma yapmaları istenecek. |
| 8 | Emülsifikasyon | • Anlatım: Emülsifikasyon ve emülsiyonların oluşumu teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Emülsifikasyonun gıda ürünlerindeki işlevleri üzerine sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Farklı emülsiyon tipleri ve emülsifikasyon işlemi görsellerle açıklanacak. • Tartışma: Emülsiyon stabilitesinin gıda kalitesi üzerindeki etkisi tartışılacak. | Öğrencilerden emülsifikasyon ve emülsiyon stabilitesi hakkında kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 9 | Isıl işlemler (Pastörizasyon, sterilizasyon), Soğutma, Dondurma | • Anlatım: Pastörizasyon, sterilizasyon, soğutma ve dondurma işlemlerinin teorik olarak anlatılması. • Soru-Cevap: Isıl işlemlerin gıda güvenliği ve raf ömrü üzerindeki etkileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Pastörizasyon, sterilizasyon, soğutma ve dondurma makinelerinin şematik gösterimi yapılacak. • Tartışma: Isıl işlemlerin farklı gıdalarda uygulama biçimleri ve sonuçları tartışılacak. | Öğrencilerden pastörizasyon, sterilizasyon ve dondurma işlemlerini ele alan bir okuma yapmaları istenecek. |
| 10 | Kurutma Teknolojisi | • Anlatım: Kurutma teknolojisi ve kurutma yöntemleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Farklı kurutma yöntemlerinin gıda kalitesi üzerindeki etkileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Kurutma makineleri ve kurutma tekniklerinin şematik gösterimi yapılacak. • Grup Çalışması: Öğrenciler, farklı gıda ürünleri için uygun kurutma tekniklerini belirleyecek. Quiz | Öğrencilerden kurutma teknolojisi ve yöntemlerini inceleyen bir metin okumaları istenecek. |
| 11 | Evaporasyon, Ekstrüzyon | • Anlatım: Evaporasyon ve ekstrüzyon işlemleri teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Bu işlemlerin gıda ürünlerine etkileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Evaporasyon ve ekstrüzyon makinelerinin şematik gösterimi yapılacak. • Grup Çalışması: Öğrenciler, evaporasyon ve ekstrüzyon işlemlerinin hangi gıdalarda kullanıldığı üzerine çalışmalar yapacak. | Öğrencilerden evaporasyon ve ekstrüzyon işlemleri hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
| 12 | Kristalizasyon | • Anlatım: Kristalizasyon işlemi ve bu işlemin gıda ürünlerindeki kullanımı teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Kristalizasyonun gıda kalitesine etkileri hakkında sorular sorulacak. • Görsel Materyaller: Kristalizasyon süreçleri ve kristalleşme makineleri görsellerle desteklenecek. • Grup Çalışması: Öğrenciler, kristalizasyon sürecinin hangi gıda ürünlerinde kullanıldığı üzerine çalışmalar yapacak. | Öğrencilerden kristalizasyon işlemi ile ilgili temel bir metin okumaları istenecek. |
| 13 | Haşlama ve Pişirme Teknikleri | • Anlatım: Haşlama ve pişirme tekniklerinin teorik açıklaması yapılacak. • Soru-Cevap: Farklı haşlama ve pişirme yöntemlerinin gıda özelliklerine etkileri tartışılacak. • Görsel Materyaller: Haşlama ve pişirme yöntemleri grafiklerle desteklenecek. • Grup Çalışması: Öğrenciler, belirli gıda ürünleri için en uygun pişirme yöntemlerini tartışacak. | Öğrencilerden haşlama ve pişirme teknikleri üzerine kısa bir okuma yapmaları istenecek. |
| 14 | Fermentasyon | • Anlatım: Fermentasyon süreçleri ve fermentasyonun gıdalardaki rolü teorik olarak anlatılacak. • Soru-Cevap: Fermentasyonun besin değerine etkileri hakkında sorular yöneltilecek. • Görsel Materyaller: Farklı fermentasyon yöntemleri grafiklerle desteklenecek. • Grup Çalışması: Öğrenciler, belirli gıdalar için uygun fermentasyon teknikleri üzerine çalışacak. | Öğrencilerden fermentasyon süreci ve teknikleri hakkında bilgi edinmeleri istenecek. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Ibarz, A., Barbosa-Canovas, C. V. (2003) Unit Operations in Food Engineering, CRC Press
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Bu derste temel gıda işlemleri; anlatım, soru-cevap, uygulamalı örnekler, laboratuvar gösterimleri ve teknik video analizleri yoluyla işlenir. Öğrenciler, sınıf içi tartışmalar ve kısa uygulama örnekleriyle teorik bilgiyi pekiştirir. Gerekli durumlarda küçük grup çalışmaları ve problem çözme etkinlikleriyle öğrenme desteklenir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 80 |
| Quiz | 1 | 20 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Quiz | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 1 | 14 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 7 | 2 | 14 |
| Okuma | 5 | 2 | 10 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 93 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | |
| ÖÇ 1 | 1 | 4 | ||||||||||||||
| ÖÇ 2 | 3 | 4 | ||||||||||||||
| ÖÇ 3 | 3 | 2 | ||||||||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | 4 | ||||||||||||||
| ÖÇ 5 | 3 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek