GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| MİMMB005 | ANADOLU SELÇUKLU MİMARİSİ | Seçmeli Ders Grubu | 2 | 3 | 3,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kuruluş yılları ile 1248 Kösedağ Savaşı ve Moğol İstilası sürecine kadar ve bu süreçten 1268 ‘ e kadar (Anadolu Beyliklerinin Oluşumu) Anadolu da sosyo-siyasi, askeri ve ticari doku üzerinden, özellikle Selçuklu hükümdarlarının (Bani statüsünde) yaptırmış olduğu kervansaraylar başta olmak üzere önemli Selçuklu vezirlerinin (Karatay, Nizamülmülk vb.) inşa ettirdikleri medreseler vb. yapıların ve devamında bu dönem (13.yy) Anadolu Selçuklu camilerinin plan tipleri, malzeme, kütle, süsleme vb. üzerinde durularak, Anadolu Selçuklularının diğer yapıları da (Hamamlar, Darüşşifalar, çeşmeler, “Kümbetler, malzeme, süsleme vb.” özellikleri) bu şekilde karşılaştırmalı ele alınarak Selçuklu imar faaliyetleri başta başkent Konya ve devamında Sivas, Erzurum, Malatya, Niğde, Kayseri vb. önemli yerleşimlerinden örneklerle Selçuklunun 13. yy sosyo-ekonomik vb kültür ortamına da değinilerek karşılaştırmalı şekilde tanıtmaktır bu şekilde karşılaştırmalı ele alınarak Selçuklu imar faaliyetleri başta başkent Konya ve devamında Sivas, Erzurum, Malatya, Niğde, Kayseri vb. önemli yerleşimlerinden örneklerle Selçuklunun 13. yy sosyo-ekonomik vb kültür ortamına da değinilerek karşılaştırmalı şekilde tanıtmaktır
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Ferruh TORUK
Öğrenme Çıktıları
| 1 | 1-13. yy. Anadolu Selçuklu kültür ortamının (sosyo-ekonomik, askeri, siyasi ve sanat vb.) tanır |
| 2 | 2. 13 yy. Anadolu Selçuklu yapılarının sınıflandırılarak başta camiler, medreseler, kervansaray, hamamlar, kümbetler, hastaneler vb. plan, malzeme, kütle, süsleme özellikleri üzerinden tipoloji odaklı anlatıır |
| 3 | 3-13. yy. Anadolu Selçuklu yapılarının bir sonraki dönem 14. yy. Osmanlı beyliği ve diğer Anadolu beyliklerinin eserlerinin etkilerinin altında yatan faktörlerin değerlendirir |
| 4 | 5.13 yy. Anadolu Selçuklu Yapılarının Bölgesel Üslup Özelliklerinin değerlendirir |
| 5 | 13. yy. Anadolu Selçuklu cami, medrese, türbe, kervansaray, hamam vb. yapılarının plan, malzeme, süsleme yönüyle benzer ve benzer olmayan örnekleriyle bölgesel üslup odaklı karşılaş |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Anadolu Selçuklu Devletinin 13 yy içerinden üretmiş oldukları mimari faaliyetlerin sınıflandırılarak (camiler, medreseler, kümbetler, hamamlar, kervansaraylar, saraylar, kaleler, çeşmeler, darüşşifalar vb.) Plan tipolojisi oluşturularak, malzeme ve süsleme ve malzeme kullanım tekniği de göz önünde tutularak tanıtılmasını içermektedir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Anadolu Selçuklu Devleti’nin Kuruluş Dönemi Sosyo-ekonomik, Ticari ve Askeri Yapısının İrdeler | ||
| 2 | 13.Yüzyıl Öncesi ve Devamında Anadolu’da Yapı Faaliyetlerine Genel şekilde bakar | ||
| 3 | Anadolu Selçuklu Hükümdarlarının (Kronolojik Olarak) İmar Faaliyetlerini irdeler | ||
| 4 | Anadolu Selçuklu Camilerinin Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanıt | ||
| 5 | Anadolu Selçuklu Kervansaraylarının Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 6 | Anadolu Selçuklu Medreselerinin Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 7 | Anadolu Selçuklu Kümbetlerinin Plan Yönünden Sınıflandırılarak Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 8 | Anadolu Selçuklu Kümbetlerinin Plan Yönünden Sınıflandırılarak Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanıtr | ||
| 9 | Anadolu Selçuklu Saray ve Köşklerinin Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 10 | Anadolu Selçuklu Darüşşifalarının Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 11 | Anadolu Selçuklu Su Yapılarının (Hamam ve Çeşmeler) Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 12 | Anadolu Selçuklu Döneminde Yapılmış Zaviye ve Mescitlerin Tipoloji Odaklı Plan, Malzeme, Süsleme Açısından Karşılaştırmalı Tanır | ||
| 13 | Anadolu Selçuklu Eserlerinin Bölgesel Üslup (plan, malzeme, süsleme) Farklılıklarının Neden-Sonuç İlişkisinin İrdeler | ||
| 14 | Anadolu Selçuklu Eserlerinin Bölgesel Üslup (plan, malzeme, süsleme) Farklılıklarının Neden-Sonuç İlişkisinin İrdelenmesi ve bu dönemde Yetişmiş Önemli Mimar ve Sanatçılarının Tanır |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Semra Ögel, Anadolu’nun Selçuklu Çehresi, İstanbul, 1994. Nurettin İbrahim, “Anadolu’da Selçuklu Sanatı”, Milli Mecmua, İstanbul, 1927 Oktay Aslanapa, Selçuklu Sanatı Bibliyografyası, İstanbul: Yapı Kredi Yayını, 1971 Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1984 Ara Altun, Orta Çağ Türk Mimarisinin Ana hatları İçin Bir Özet, İstanbul; Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 198; 6. Anonim, Anadolu Selçuklu ve Beylikler Uygarlığı, Ali Uzay Peker-Kenan Bilici, ed. c. 2, c Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006 Gönül Öney, Anadolu Selçuklu Mimarisinde Süsleme ve El Sanatları, İstanbul: İş Bankası Yayını, 1988. Haşim Karpuz, vd. Anadolu Selçuklu Eserleri Fotoğraf Albümü Selçuklu Belediyesi Kültür Yayınları, Konya, 2008. Zeki Sönmez, Başlangıcından 16. Yüzyıla Kadar Anadolu Türk-İslam Mimarisinde Sanatçılar, Ankara: 1989 Zafer Bayburtluoğlu, Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yapı Sanatçıları, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayını, 1993 Ömür Bakırer, Selçuklu Öncesi ve Selçuklu Dönemi Anadolu Mimarisinde Tuğla Kullanımı, Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi, 1981 Ömür Bakırer, Onüç ve Ondördüncü Yüzyıllarda Anadolu Mihrapları, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1976 Ayla Ödekan, Osmanlı Öncesi Türk Mimarisinde Mukarnaslı Portal Örtüleri, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını, 1977.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 60 |
| Seminer | 1 | 40 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Seminer | 1 | 20 | 20 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 78 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | PÇ 19 | PÇ 20 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | |||||||||||
| ÖÇ 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | |||||||||||
| ÖÇ 3 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | |||||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek