GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı


Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
TRE307AZ DİLBİLİMİ Ders 3 5 2,00

Lisans


Türkçe


Bilimi ve dil biliminin temel kavramlarının, Saussure ve yapısalcılık, Avrupa (Prag ve Kopenhag Dil Bilimi Okulu) ve Amerikan yapısalcılığı, dağılımcılık, işlevselcilik vb. yaklaşımların tanıtılması, dil bilimi çalışmalarına yön veren kişilerin (Nikolay S. Trubetskoy, Roman Jokobson, Lucien Tesnier, Louis Hjelmslev, Leonard Bloomfield, Zellig Sabbetai Harris, Andre Martinet, Noam Chomsky vb.) çalışmalarıyla ele alınması.


Dr. Öğretim Üyesi M. Volkan Demirel


1 Dil bilgisi kavramlarını hatırlama
2 Dil bilimle ilgili temel kavramları anlama
3 Dile ilişkin incelemelerde dil bilim metodunu uygulayabilme.
4 Dil birimlerini dil bilim yöntemleri ile çözümleyebilme.
5 Dil bilim kuramlarını değerlendirme
6 Dil olgusuna ilişkin yeni bir bakış geliştirebilme.

Birinci Öğretim


Yok


Yok


Dilin muhtelif tanımları, Dünya dilleri hakkında genel bigiler; 20. yy başlarına kadar doğu ve batı geleneğinde dil çalışmalarına tarihsel bir bakış (İlk Çağ’da dil çalışmaları, Orta Çağ’da dil çalışma ları); 20. yüzyılda dil bilim kavramının ortaya çıkışı; dil bilimin dalları ve çalışma alanları; Ferdinand De Saussure ve Yapısalcı dil bilim kuramı (Cenevre Dil bilim Okulu). Yapısalcı anlayışı benimsemiş dil bilim okulları; Prag Okulu, Fransız İşlevselciliği (Andre Martinet), Gustave Guillame ve Psikome kanik, Kopenhag Okulu ve Glosematik, Amerikan Yapısalcılığı (Franz Boas, Edward Sapir, Leonard Bloomfield, Zellig Sabbetai Harris), Noam Chomsky ve Üretken Dönüşümsel Dil Bilgisi Kuramı, Dil Bilim Kökenli Dil Bilgisi Kuramları. Kuramların, teorik ve uygulamalı düzeyde dil öğretimiyle ilişkilendirilmesi.


Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Dil ve gösterge kavramları, özellikleri, dil edinimi Anlatım, Soru cevap, Tartışma Paylaşılan ders notunun okunması
2 Saussure ve Yapısalcılığın temel kavramları Anlatım, Soru cevap, Tartışma Ders kaynaklarından ilgili konuya hazırlanılması
3 Saussure Sonrası Akımlar: Amerikan Yapısalcılığı Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili paylaşılan makalenin incelenmesi
4 Prag Dilbilim Okulu, İşlevselcilik Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili alanyazındaki tartışmaların incelenmesi
5 Kopenhag Dilbilim Okulu, Üretken-Dönüşümlü (Evrensel) Dilbilgisi Anlatım, Soru cevap, Tartışma Paylaşılan ders notunun okunması
6 Saussure Sonrası Önemli İsimler: O. Jespersen, A. Martinet, L. Tesniere, E. Sapir; F. Boas, S. Haris, L. Bloomfield, N. Chomsky Anlatım, Soru cevap, Tartışma Ders kaynaklarından ilgili konuya hazırlanılması
7 Türkiye de dilbilimi: D. Aksan, B. Vardar, N. Üçok, Ö. Demircan Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili paylaşılan makalenin incelenmesi
8 Dilbilim ve Ses bilgisi, temel kavramlar: sesbirim, alt sesbirim, parçalar üstü sesbirim Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili alanyazındaki tartışmaların incelenmesi
9 Dilbilim ve biçim bilgisi, temel kavramlar: biçimbirim, alt biçimbirim, isim ve ilgili kategoriler Anlatım, Soru cevap, Tartışma Paylaşılan ders notunun okunması
10 Dilbilim ve biçim bilgisi, temel kavramlar: fiil ve ilgili kategoriler (çatı, zaman, görünüş, kip-kiplik) Anlatım, Soru cevap, Tartışma Ders kaynaklarından ilgili konuya hazırlanılması
11 Dilbilim ve söz dizimi, temel kavramlar Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili paylaşılan makalenin incelenmesi
12 Dilbilim ve anlam bilgisi, temel kavramlar Anlatım, Soru cevap, Tartışma Konuyla ilgili alanyazındaki tartışmaların incelenmesi
13 Gösterge bilim Anlatım, Soru cevap, Tartışma Paylaşılan ders notunun okunması
14 Tekrar Anlatım, Soru cevap, Tartışma Ders kaynaklarından ilgili konuya hazırlanılması

1. Kerimoğlu, C. (2014) Genel Dilbilime Giriş. Pegem Akademi, Ankara 2. Demirci, K. (2017) Türkoloji İçin Dilbilim. Anı Yayıncılık. 3. Kıran, Z. ve Kıran A. E. (2013) Dilbilime Giriş. Seçkin Yayıncılık, Ankara



Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 2 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 40

Yok


Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 2 1 2
Final Sınavı 1 1 1
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 2 10 20
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 20 20
Toplam İş Yükü (saat) 43

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
ÖÇ 1 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
ÖÇ 2 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
ÖÇ 3 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
ÖÇ 4 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
ÖÇ 5 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
ÖÇ 6 4 5 5 3 5 2 3 2 3 2 3 2
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek