GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| SOS728 | HUKUK FELSEFESİ | Seçmeli Ders Grubu | 2 | 3 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
1- Öğrencilerin, başta hukuk kavramının kendisi olmak üzere, hukuka ilişkin nosyonlar üzerinde felsefenin rasyonel tekniklerini kullanarak düşünme yetisi kazanmalarını sağlamak. 2- Öğrencileri, eğitimini gördükleri modern hukuk sisteminin tarihsel ve politik arka planı hakkında bilgilendirmek. 3- Öğrencilerin kavramsal düşünme becerilerini geliştirerek, diğer hukuk disiplinlerindeki hukuki kavramları doğru ve yerinde kullanma, argüman oluşturma yetisi kazandırmak.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Fikret YILMAZ
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Adalete ilişkin çok fazla sorunu tartışarak adalet duygusunu geliştirmesi. |
| 2 | Hukukun toplumsal tezahürlerinin bilincine varılması |
| 3 | Toplumun hukuk olarak gördüğü ile pozitif hukuk arasında farkının keşfi |
| 4 | Hukuki kavramları düşünürken felsefenin rasyonel tekniklerini kullanma becerisi kazanmak |
| 5 | Kavramsal düşünme becerisi geliştiğinden, tutarlı ve etkili hukuki argüman ve karşı argüman oluşturabilmek |
| 6 | İçinde bulunulan hukuk sistemini, tarihsel ve politik arka planı ile ilişkisi içerisinde, bütünsel olarak analiz etme becerisi |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Hukuk felsefesinin kadim tartışmalarının ana ekseninde "hukuk nedir?" ve "hukukun kaynağı nedir?" soruları bulunur. Bu sorulara verilen farklı cevaplar aynı zamanda hukuk felsefesi tarihindeki temel ayrıma da kaynaklık eder: Tabii hukukçu okul ve hukuki pozitivizm düşüncesi. Bu ders çerçevesinde, öncelikle Antik Yunan ve Roma düşüncesinden başlayarak hukukun kaynağına tabii hukuku koyan geleneksel tabii hukuk düşüncesi üzerinde durulacak, ardından tek tanrılı dinlerin, özellikle Hıristiyanlık'ın bu gelenek üzerindeki etkileri incelenecektir. 16. ve 17. yüzyılda Batı Avrupa'da teoride ve pratikte şekillenmeye başlayan modern devletin, hukuku düşünme biçimini nasıl kökten değiştirdiği üzerinde durulacak, bu bağlamda özellikle sosyal sözleşme ve egemenlik kuramları ele alınacaktır. Ardından bu gelişmeler çerçevesinde yükselen pozitivizm akımının hukuk kuramındaki etkilerine değinilecek, özellikle II. Dünya Savaşı sonrası literatürde kendine yer bulan tartışmalar üzerinden hukuki pozitivizm ve modern tabii hukuk okulu arasındaki ilişki incelenecektir. Son olarak, liberal haklar kuramı ve modern demokrasi düşüncesine eleştirel yaklaşan hukuk kuramı akımları, önemli örnekler üzerinden (Marksist hukuk kuramı, feminist hukuk kuramı vs.) tartışılacaktır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Hukuk Felsefesi Nedir? | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 2 | Hukuk Felsefesinde Kaynak Sorunu | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 3 | Geleneksel Tabii Hukuk Düşüncesinin Doğuşu | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 4 | Tabii Hukuk Kuramı: İki Örnek - Cicero ve Aquinas | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 5 | Modern Düşüncenin Doğuşu | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 6 | Sekülerleşme ve Tabii Hukuk: Grotius Örneği | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 7 | Arasınav | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 8 | Epistemolojik Kırılma: Pozitivizmin Yükselişi | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 9 | Saf Hukuk Kuramı: Kelsen | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 10 | Liberal Haklar Kuramı ve Modern Demokrasi | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 11 | Hukuki Pozitivizm ve Modern Tabii Hukukçuluk: Hart ve Fuller Polemiği | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 12 | Hukuka Eleştirel Yaklaşımlar II: Feminist Hukuk Kuramı | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 13 | Hukuka Eleştirel Yaklaşımlar III: Queer Bir Hukuk Kuramına Doğru | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
| 14 | Genel Tekrar | Anlatım, Soru- Cevap, Tartışma | Dersin ön hazırlığı yoktur. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Öktem, N., & Türkbağ, A. U. (2014). Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet (6th ed.). Der Yayınları. Türkbağ, A. U. (2012). Kanıtlanamayanı Kanıtlamak: Ronald Dworkin in Hukuk Kuramı (3rd ed.). Derin Yayınları. Türkbağ, A. U. (2009). Hukuk Sosyolojisinde Güncel Bir Radikal: Donald Black. Derin Yayınları.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Quiz | 3 | 60 |
| Tartışma | 1 | 10 |
| Ev Ödevi | 1 | 30 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Bütünleme Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Quiz | 3 | 1 | 3 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Tartışma | 1 | 24 | 24 |
| Bireysel Çalışma | 3 | 5 | 15 |
| Okuma | 5 | 5 | 25 |
| Ev Ödevi | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 125 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 3 | 5 | 4 | ||||||||||||
| ÖÇ 2 | 2 | 3 | 3 | |||||||||||||
| ÖÇ 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | ||||||||||
| ÖÇ 4 | 3 | 4 | ||||||||||||||
| ÖÇ 5 | 4 | 4 | ||||||||||||||
| ÖÇ 6 | 5 | 3 | 4 | 4 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek