GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
ILA720 İŞARİ TEFSİR METİNLERİ Seçmeli Ders Grubu 2 4 4,00

Dersin Seviyesi

Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Dersin Amacı

Tefsir-te’vil ayrımına muttali olmak; Kur’an’a yaklaşımda sahih bir yorumun üzerine dayanması gereken kriterler ve metodolojiye vukufiyet kazanmak; tasavvuf ve işârî tefsir hakkında bilgi sahibi olmak; tasavvufi tefsirin kaynaklarına ve kavramlarına vukûfiyet kazanmak, işârî tefsirle bâtınî tefsirin ayrımını yapabilmek; Kur’an’a yapılan ideolojik, politik ve spekülatif yaklaşımların ve bu bağlamda getirilen yorumların değersizleştirilmesi, tefsirin batıl yorumlardan ve hurafelerden arındırılması

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Prof. Dr. Talip Özdeş

Öğrenme Çıktıları

1 Kur’an’a yaklaşımda tefsir ve te’vil ayrımına muttali olur.
2 Tasavvuf, işâri tefsir, nazarî-sûfî tefsir ve bâtınî tefsir, öne çıkan şahsiyetler ve temsilcileri hakkında doğru bilgi sahibi olur
3 ; işârî tefsirle nazarî sûfî tefsir ve bâtınî tefsirin ayırımını yapabilir.
4 Sahih te’vilin (yorumun) üzerine dayanması gereken kriterlerden hareketle Kur’an’a getirilmek istenen spekülatif, ideolojik ve politik yorumların önünü kesebilir, yanlış yorumların yaygınlaşmasına engel oluşturur.
5 işari tefsire yönelik soruları ve cevapları temel kaynaklara göre değerlendirebilir

Öğretim Sistemi

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Konu ile ilgili kaynak eserlerin, kitap ve makalelerin okunması, tartışılması

Dersin İçeriği

Tefsir ve te’vil kavramlarından ne anlaşıldığı, te’vilin tefsirden farklılaşması, te’vilin meşruluğu ve sahih/doğru te’vilin kriterlerinin öğretilmesi, tasavvuf ve tasavvufi tefsir, sûfî/işârî tefsirin geçirdiği dönemler ve farklılaşmalar, işârî tefsiri bâtınî tefsirden farklı kılan noktalar, tarihi gelişimi içerisinde tasavvufi tefsirde öne çıkan sûfî şahsiyetler, eserleri ve eserlerinden örnekler.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Tefsir-te’vil ayırımı Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
2 Sahih te’vilin kriterleri Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
3 Sûfî tefsirin teşekkülü ve tarihi gelişimi, farklılaşması ve öne çıkan şahsiyetler ve müfessirler (genel bilgi) Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
4 İşârî tefsirin mahiyeti, bâtınî tefsirden farklılığı, sahih olma kriterleri Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
5 Tüsteri (hayatı, tasavvufi-ilmi şahsiyeti ve tefsiri), örnekler Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
6 Sülemi (hayatı, tasavvufi-ilmi şahsiyeti ve tefsiri) Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
7 Sülemi tefsirinden örnekler Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
8 Kuşeyri (hayatı, tasavvufi-ilmi şahsiyeti ve tefsiri) Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
9 DİA, İşârî Tefsir maddesinin analizi Takrir yöntemi, soru-cevap, tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
10 el-Burhan ve el-İtkan'da İşarî Tefsir konusunun okunması Metinleri okuma, açıklama ve tartışma Konu ile ilgili yazıların ve ders notlarının okunması
11 Zehebî'nin et-Tefsîr ve'l-Müfessirin'inden Tefsîru's-Sûfî bölümünün okunması Arapça metnin okunması ve çevirisi I Konu ile ilgili metnin çalışılması
12 Zehebî'nin et-Tefsîr ve'l-Müfessirin'inden Tefsîru's-Sûfî bölümünün okunması Arapça metnin okunması ve çevirisi II Konu ile ilgili metnin çalışılması
13 Zehebî'nin et-Tefsîr ve'l-Müfessirin'inden Tefsîru's-Sûfî bölümünün okunması Arapça metnin okunması ve çevirisi III Konu ile ilgili metnin çalışılması
14 İşari Tefsir örnekleri Örneklerin okunması, çevirisi ve açıklaması Konu ile ilgili örneklerin çalışılması

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1. Talip Özdeş-Musa Bilgiz, Tefsir 2, BİLAY (Fecir Yayınları), 2. Baskı, Ankara 2020 2. İsmail Çalışkan, Tefsir Tarihi, BİLAY (Fecir Yayınları), Ankara 2019 3. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, 2 cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1998. 4. . Sehl et-Tusteri, Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-ʿaẓîm, tahk. Tâ Hâ Abdu’r-Raûf Sa‘d-Hasen Muhammed Ali. Dâru’l-Harem li’t-Turâs, 2004. 5. Ebû Abdirrahmân Muhammed b. el-Huseyn b. Mûsâ el-Ezdî Sülemî, Hakâiku’t-Tefsîr, thk. Seyyid İmrân (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2001) 6. Kuşeyrî, Abdu’l-Kerîm b. Hevâzin b. Abdu’l-Melik b. Talha b. Muhammed. Letâifu’l-işârât, tahk. İbrâhîm Besyûnî. 3 Cilt. Mısır: el-Hey’etu’l-Mısriyyetu’l- ‘Amme li’l-Kitâb, 2000. 7. Abdulkâdir Geylânî, el-Fethu’r-rabbânî Âlemlerin Anahtarı, trc. Osman Güman. 5. Basım. İstanbul: Gelenek Yayınevi, 2011.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 70
Ev Ödevi 1 30
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 2 28
Bireysel Çalışma 10 5 50
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 2 4 8
Ev Ödevi 1 8 8
Toplam İş Yükü (saat) 98

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12
ÖÇ 1 5
ÖÇ 2 5
ÖÇ 3 4
ÖÇ 4 4
ÖÇ 5 4
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek